Hangi Tip Vana Hangi Amaçla Kullanılır? Avantaj ve Dezavantajlar…

TİP FONKSİYON DİZAYN AVANTAJLAR DEZAVANTAJLAR
GATE(KAMALI) VANALAR Aç-Kapa ve Kısıcı Linear hareketli, yükselen kama yapısı ile akışı kontrol eden kapama elemanı Genellikle su uygulamalarında kullanılır ancak proses akışkanlarının kontrolünde de kullanılabilir. Büyük ölçülerde ekonomiktir ve genellikle dökme demirden üretilir. Kısma için kullanıldığında erozyon olabilir ve katıların yüksek hızlarda taşınması durumunda, sit ve kama sertleşebilir. Tabandaki oyuklar akışı bloke edebilir. Tutukluk yapabilir.
GATE(PARALEL) VANALAR Aç-Kapa ve Kısıcı Kamalı versiyona göre daha sofistike bir tasarım Genellikle yüksek basınçtaki buhar uygulamalarında kullanılırlar. Yukarıdaki ile aynı
PLUG VANALAR Aç-Kapa Rotary hareketli tapa, yüksek basınçlı kritik uygulamalar için yağlı tapa, Sürtünmesiz uygulamalarda PTFE kaplı kapama elemanı Tamamıyla PTFE kaplamalı yapılabilirler ve çok iyi bir kimyasal dayanım sağlarlar. Yağ, bazı proses akışkanlarını kirletebilir ve bazı sıcaklıktaki uygulamaları kısıtlayabilir. Çok sık bakım gerektireceği için çok yaygın kullanılmaz. Kullanılacak basınç ve sıcaklık uygulamaları iç kaplamasının dayanımı ile sınırlıdır.
GLOBE VANALAR Kısıcı(uygun malzemeler seçilmelidir) Genellikle, sitten yükselen tapa ile akışı ayarlama amaçlı kullanılır. Çok geniş boyut, basınç ve sıcaklık seçenekleri vardır. İç kaplamalı olarak sunulamaz
KÜRESEL VANALAR Aç-Kapa Düz akış Korozif ve çok farklı sıcaklık ve basınçlarda kullanılabilir. Ayrıca fire-safe modelleri vardır. Kısıcı vana olarak uygun değildir. Vana siti çizecek katı partikül barındıran akışkanlar için uygun değildir.
İĞNELİ VANALAR Kısıcı Akış çok iyi derecede ayarlanabilir, kısılabilir. Yüksek basınçlar için idealdir. Sadece çok küçük ölçülerde üretilir.
KELEBEK VANALAR Aç-Kapa. Eğer uygun dizayn edilirse kısma fonksiyonlu olarak kullanılabilir. Sit içerisinde rotary dönen düz bir disk şeklinde tasarlanmış basit tasarım Çok farklı iç kaplama, conta ve klepe seçenekleri mevcuttur. Yüksek debideki gazlar, sıvılar ve bulamaçlar için uygundur. Nispeten boyutuna göre ekonomiktir. İnce dizaynlıdır. Özellikle küçük ölçülerde düşürülmüş/az akışa sebep olur
DİYAFRAMLI VANALAR Kısıcı fonksiyonu ile aç-kapa olarakta kullanılabilir. Kapama elemanı, salmastrasız ve esnek bir diyaframdır. Tam Geçişli tipleri de vardır. Korozif akışkanlar için yaygın olarak kullanılır. Sızdırmazlığın mutlak istenildiği yerlerde idealdir. Basınç ve sıcaklık aralıkları, diyafram malzemesi dayanımı ile sınırlıdır. İzolasyon uygulamaları için tavsiye edilmez.
ÇEK VALFLER Akışın geriye kaçmasını önlemek Otomatik olarak geri akışı engeller Geniş sıcaklık ve basınç değerleri için farklı modeller Kritik uygulamalarda uygun değildir.
BASINÇ EMNİYET VALFLERİ Güvenlik ve Koruma Gaz ve buhar için ani açılır vana Tekrar, tekrar set pozisyonuna gelir. Sadece gazlar içindir. Aşırı basıncı tahliye eder.
BASINÇ TAHLİYE VALFLERİ Güvenlik ve Koruma Sıvılar için oransal bir vana Tekrar, tekrar set pozisyonuna gelir. Sadece sıvılar içindir. Aşırı basıncı tahliye eder.
PATLAMA DİSKİ / EMNİYET DİSKİ Güvenlik ve Koruma Ani basınç yükselmelerinin olduğu fabrika ve tesislerde sistemi koruma amaçlı kullanılır. Çok farklı materyallerden üretilir. Ani ve izin verilmeyen artışlarda, tahliye sağlar. Tekrar kapama imkanı yok, tek kullanım. Sürünme ve korozyona maruz kalabilir, bu nedenle erken bozulabilir.

Kelebek Vanaların Hatta Bağlanması

Kelebek vanalar çift yönlüdür. Vana milinin yatay konumda ve klepenin altta kalan kısmının akış yönünde açılması önerilir. (Özellikle ağır, çabuk katılaşan sıvılar için) 

Kelebek Vanaların Hatta Bağlanması

 

Kelebek Vanayı Eski Hatta Takarken;

 

1.Vananın flanşlar arasında rahatça girebileceğinden emin olunmalıdır. Gerekiyorsa flanş ayırıcı kullanılmalıdır.
2.Klepe kapalı konuma getirilmelidir.
3.Vana flanşlar arasına konulmalı, gövdesi ortalanmalı ve vidaları takılmalıdır.
4.Vana tamamen açılmalıdır.
5.Vanayı, flanşlarla aynı hizada tutarak, flanş ayırıcı çıkartılmalıdır. Somunlar sıkılmalıdır.
6.Vana yavaşça kapatılmalıdır ve sonrasında klepenin rahat döndüğününden emin olunmalıdır.
7.Klepe tekrar tam açık konuma getirilmelidir ve çaprazlama vidalar sıkılmalıdır.

  

Kelebek Vanayı Yeni Hatta Takarken;

 

1.Klepe yarı açık iken, iki flanşı ayarlanmalı ve vana birkaç vida ile flanşlar arasına bağlanmalıdır.
2.Vana hatta yerleştirilmelidir.
3.Birkaç nokta kaynakla flanşlar tuturulmalıdır.
4.Vidaları gevşetilerek, vana flanşlardan ayrılmalıdır. (Vana takılı iken flanşlar kaynaklanmamalıdır.)
5.Flanşların kaynağı bitirildikten sonra soğuması için beklenmelidir.
6.Vana, yukarıdaki “eksi hatta takma” yönergesiyle hatta takılmalıdır.

  

ButterflyChart_1
ButterflyChart_2
ButterflyChart_3
ButterflyChart_4