Solenoid Vana Seçiminde ve Siparişinde Gözönünde Bulundurulması Gereken Durumlar

duravissolenoid

 

Solenoid valfler tüm sistemlerde, elektrikle enerjilenerek veye enerjilenmeyerek sıvı veya gaz akışkanı kontrol ederler. Solenoid valfler; kapama vanası, açma vanası, dozajlama vanası, dağıtım vanası veya karıştırma vanası olarak kullanılabilirler. Bu sebeple 2 veya daha fazla yollu olarak üretilebilirler. 2 yollu selenoid valflerin iki bağlantı (akışkan için giriş ve çıkış yolları) noktası ve bir orifisi var iken; 3 yollu solenoid valflerde ise üç bağlantı noktası ve 2 ayrı orifis vardır.

 

Vana Fonksiyonları

– 2 yollu on/off mu? Yoksa 3 yollu gibi çoklu portlu bir valf mi isteniyor?

– Normalde açık mı? Kapalı mı?

– Valf seyrek mi yoksa sık mı çalışma yapacak?

 

Akışkan Tipi

– Vananın içinden geçen sıvı veya gazın cinsi nedir?

Hava veya soygaz sistemleri, beraberinde bir takım yağ veya kimyasalları barındırabilir. Bu ise, valf diyaframı veya bileşen malzemelerini etkileyebilir. Kimyasal dayanım kontrolü önemlidir.

 

Debi

– Yaklaşık olarak istenilen debi nedir?

Valf debi katsayısını baz alarak hesaplanabilir (Cv). Formüller interette bulunabileceği gibi,  “www.us-kon.com.tr” adresindede mevcuttur. Bu denklem için; hat giriş basıncı, valf çapı, orifis büyüklüğü gibi parametrelerin bilinmesi gerekir.

 

Güç Kaynağı

– Valf(ler)in belirli bir watt/VA değerinde mi beslenmesi gerekiyor?

– Valf(ler), akü ile mi beslenecek?

– Enerji tasarrufu zorunlu mu?

Enerji tasarrufu ve muhafaza edilmesi; orifis boyutu, çalışma basıncındaki seçim ve manyetik kilitleme (latching solenoid valf) gibi çeşitli yöntemlerle gerçekleştirilebilir.

 

Çevresel Şartlar (Çalışma Ortamı)

– Valf(ler)in yüksek sıcaklık, korozif veya yüksek titreşimli bir ortamda çalışma ihtimali varmıdır? Kısıtlı montaj alanı? Kısıtlı enerji kaynağı? Çeşitli ürün belgelendirmesi gereklimidir?

Çevresel çalışma şartları, valf seçimini direk olarak etkiler.

 

Bağlantılar

– Hat bağlantı çapı ve tipi nedir?

– Ne tip bir elektriksel bağlantı gereklidir? Kablolu, DIN, soket?

 

DİĞER FAKTÖRLER

 

Çoklu Hatlar

– Sistem birden fazla hat mı içeriyor? Belki blok, valfadası yapılaması daha etkin olabilir.

 

Valf Montajı

– Sisteminizin gereksinimlerine bağlı olarak, bazı alt montaj işlemlerini dış kaynak kullanımı yapmak faydalı olabilir mi?

Valfleriniz, alanınıza uyacak şekilde tüm bileşenleri ile birlikte gönderilir, düzgün mekanik ve elektrik montaj ile sonlandırılır.

 

Tedarik Seçenekleri

– Bir/iki haftada bir valflerinizi bir defada teslim almak mi yoksa stokunuzun yönetilmesini mi istersiniz?

İlk yatırımınızı kolaylaştıracak veya kullanılabilir alanı en üst düzeye çıkarmak için neredeyse sınırsız sayıda tedarik seçeneği bulunmaktadır. Nasıl isterseniz…

 

Röle Nedir? Nasıl Çalışır?

relay_röle

 

Röle elektriksel olarak kontrol edilebilen bir anahtarlama elemanıdır. Elektromanyetizmayla çalışan rölenin tahtı yarı iletken teknolojisinin gelişmesiyle beraber transistör ve mosfet’ler tarafından sallanmış olsa da hala yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. AC ve DC gerilim çeşitlerine göre farklı çeşitleri bulunmaktadır.

 

Yapısı
 
Çok basit bir yapısı olan rölenin 4 temel parçası vardır;
 
• Elektromıknatıs
• Bobin
• Yay
• Elektrik kontakları

 
Çalışması
 
Rölenin çalışmasına geçmeden önce elektrikte kullanılan NO ve NC kontakları bilmek gerekir.

 
NO kontak: Normalde açık kontak demektir. Açık devredir. Lojik 0 anlamına gelir.
NC kontak: Normalde kapalı kontak demektir. Kapalı devredir. Lojik 1 anlamına gelir.

 
Röleler NO, NC kontaklı olabileceği gibi her iki kontak çeşidini barındıran röleler de bulunmaktadır. En basit olarak bir tek NO kontağı olan rölenin çalışmasını anlatacak olursak;

 
Rölenin NO uçlarının bir lambayı kontrol ettiğini düşünürsek. Rölenin bobin uçlarına enerji verilmediğ sürece yayın etkisiyle kontaklar hep açık kalacak ve lamba yanmayacaktır. Fakat rölenin bobin uçlarına enerji verildiğinde oluşan manyetik alanla elektromıknatıs çalışacak ve kontak kapanacaktır. Böylece lamba yanacaktır. Bobin uçlarına verilen gerilim kesildiğinde yayın etkisiyle kontak geri çekilecek ve böylece lamba sönecektir.

 
Kullanım Alanları
 
Röleler yüksek akımları anahtarlayabildikleri için yüksek akımlı uygulamalarda yaygın olarak kullanılırlar. Anahtarlama frekansları düşük olduğundan ve hızlı anahtarlama yapamadıklarından daha çok yavaş anahtarlama yapılacak uygulamalarda kullanılırlar.

 
 

Kaynak: Bu yazı “www.elektrikce.com” sitesinden alınmıştır.

Normalde Açık (NO) ve Normalde Kapalı (NC) Kontaklar

Otomasyon sistemlerinde kullanılan buton, röle, kontaktör, sensör gibi anahtarlama elemanlarının iç yapısını belirten hususlardan birisi kontak tipidir. Kontak tipleri normalde açık (no – normally open) ve normalde kapalı (nc – normally closed) olmak üzere ikiye ayrılır.

 
Normalde Açık (NO) Kontaklar: Bu kontaklar normal durumda açıktır ve elektrik akımını iletmezler. Mesela bir kontaktörün normalde açık kontağı kontaktör bobini enerjilenmediği sürece açıktır ve kontaktörün kontaklarından akım akmaz ve beslediği yük enerjisizdir. Ta ki kontaktörün bobini enerjilenene kadar. Kontaktörün bobinine enerji verildiğinde kontaktör çeker ve kontaklar konum değiştirirler. Normalde açık olan kontaklar yer değiştirerek kapalı olur ve üzerinen akım akyama başlar. Aynı şekilde bir butonun normalde açık kontağı butona basılmadığı sürece açıktır ve üzerinen akım akmaz. Butona basıldığında ise kontaklar kapanır ve akım akmaya başlar.

 

nokontak

 

Yukarıdaki resimde no kontakların görünüşleri bulunmaktadır. A ile gösterilen resimde NO kontaklı röle veya kontaktörün şemasal gösterimi, B ile gösterilen bölümde NO kontağın durumu, C ile gösterilen bölümde ise NO buton kontağı görülmektedir.

 
Normalde Kapalı (NC) Kontaklar: Bu kontaklar normal durumda kapalıdır ve elektrik akımını iletirler. Yine bir kontaktörden örnek vermek gerekirse normalde kapalı kontaklı bir kontaktörün kontaklarından bobini enerjisiz olduğu durumda akım akar ve bağlı olduğu yükü besler. Kontaktörün bobinine enerji verildiğinde ise kontaklar yer değiştirerek kapalı olan kontaklar açılır ve akım kesilir. Benzer şekilde normalde kapalı kontaklı butonlarda da butona basılmadığı sürece kapalı kontaktan akım akar ve butona basıldığında akım kesilir.

 

nckontak

 

Normalde açık ve normalde kapalı kontaklar bir anahtarlama elamanında aynı anda bulunabilir. Mesela bir kontaktörün hem no hem de nc kontakları olabilir. Aynı şekilde buton veya sensörlerde de no ve nc kontaklar beraber bulunabilir. Her iki tip kontağın da beraber bulunduğu anahtarlama elemanlarında kontaklar aynı anda yer değiştirirler.