Korozyon, ciddi bir soruna yol açabilir. Sadece çalışma maliyetlerini etkilemekle kalmaz, aynı zamanda çalışma ortamındaki personele de zarar verebilir. Çoğu zaman korozyon tarafından harap olmuş borulama sistemi tamir edilir veya değiştirilir, bazen ise tehlike arz edecek şekilde gözden kaçar veya unutulur. Peki ya hat basınç altındaysa? Korozyon kontrol metotlarını harekete geçirmek, önceden bu probleme yol açan nedenlerin bulunmasında ve anlaşılmasında yardımcı olur.
Korozyon, bir mühendislik malzemenin, etrafındaki kimyasal reaksiyonlar sebebiyle onu oluşturan atomlarına dereceli olarak aşama aşama ayrılmasıdır. Korozyon öncelikle, metallerin oksijen gibi bir oksitleyici ile elektrokimyasal oksidasyon ile ilişkilenmesidir. Demirin oksit formasyonu, paslanma olarak nitelenen çok bilindik bir elektrokimyasal korozyon örneğidir. Korozyon, metaller dışında seramikler ve polimerler gibi diğer malzemelerde de ortaya çıkabilir. Hatta bu yazımızda da degradasyon(bozunma) yı sık sık kullanacağız.
Korozyonu etkileyen birçok faktör vardır. Bu faktörler, korozyonun ilerleme derecesi ve oluşma ihtimalini belirler.
Çevre – Genel çevre bir faktör olabilir. Doğal veya doğal olmayan çevre koşullarındaki kimyasallar, korozyonu etkileyebilir.
Stress – İmalat sürecinden sonra kalıntı gerilim/stess te; statik, değişken korozyonu tetikleyen bir faktördür.
Şekil – Hattın/borunun şekli ve diğer komponentler de korozyonu etkileyebilmektedir. Dirsekler, flanşlar ve çatlaklar; sıkışmış sıvılar için bir istenmeyen depolama alanı oluşturabilir.
Uygunluk – Metallerin diğer merallerle uyumluluğu korozyon derecesini etkiler.
Hareket – Akışkanın, hattın içindeki hareketi de bir faktör olarak göz önünde bulundurulur. Düşük debili akışların olduğu hatlarda korozyon oluşma ihtimali daha fazladır.
Sıcaklık – Sıcaklık oksidasyon derecesini, lekelenmesini etkiler. Sıcaklık artışına bağlı olarak ısı transferi artışı da bir etkendir.
Korozyon kontrolünün anlamı, demir ihtiva eden ve bazı demir-içermeyen malzemelerin kontrol edilmesi demektir.
Katotik Koruma – Katotik Koruma, korozyon kontrolünün elektriksel anlamda gerçekleştirilmesidir. Bu işleme, galvaniz ile anti-pas oluşturma denilir.
Kimyasal İşlem – Korozyon önleyiciler/inhibitörler kimyasallara eklenerek, korozif ortamın etkisi azaltılır veya konrol edilir. Çok temel bir korozif inhibitör örneği vermek gerekirse; motor bloğunu korozyondan korumak için radyatöre eklenen otomobil antifiriz verilebilir.
Kaplamalar – Koruyucu kaplama yönetmi en yaygın kullanılan korozyon kontrolü yöntemidir. Koruyucu kaplamalar, doğasında metal elementleri barındıran; elektrolitik metal kaplama(plating) veya galvanizleme(çinko kaplama) ile gerçekleştirilebilir. Boya da bir tür korozyona karşı dayanım bariyeri görevi gören koruyucu bir kaplama türüdür.
Dizayn Toleransı – Mühendislik dizaynları, bilinen servis durumuna göre belli bir dereceye kadar korozyona izin verir. Dizayn toleransı genellikle ürün yaşam süresi daha önceden belirlenmiş; boru hatlarına, gemilere veya ekipmalara uygulanır. Örnek olarak bir gemi için seçilecek boru et kalınlığı veya metalurjisidir. Birkere dizayn koruma faktörü belirlendiği zaman süresi dolduğunda, değiştirme veya onarım genellikle zorunlu olur.
