Endüstride yepyeni bir makine tasarlanırken veya bir projede boru ölçüsü tayin edilirken en önemli problem, istenilen debinin hangi ölçüde bir vana veya boru çapıyla sağlanacağıdır. Genel maksat solenoid valfler, sıvı ve gazlarda çok geniş ve farklı uygulama alanlarında kullanılırlar. Vananın kapasitesinin bulunmasında vana dizaynına bağlı olarak değişkenlik gösteren Akış Katsayısı (Cv veya Kv) dikkate alınır.
Kv parametresi metrik sistem birimi olarak; bir valf boyunca 1 bar ‘lık basınç kaybı ile sıcaklığın 5°C ile 40°C arasında değiştiği suyun, metreküp/saat cinsinden hacimsel akışıdır. Cv ise imperial sistemin bir birimi olarak; bir valf boyunca 1 psi ‘lık basınç kaybı ile sıcaklığı 60 Fahrenheit ‘ta olan suyun, US galon/dakika cinsinden hacimsel akışıdır.
Biz daha yoğun olarak metrik sistemi kullandığımız için;
| Hacim Birimi | Basınç Birimi | Sembol | Çevrim Hesaplamaları |
| l/min | Bar | Kv (kv) | 1 Kv = 0,06 Kvh = 0,07 Cv |
| m3/h | Bar | Kvh (Kv) | 1 Kvh = 16,7 Kv = 1,17 Cv |
Temel olarak; bir vananın seçiminde 5 ana parametreden bahsedebiliriz. Bunlar; akış katsayısı(Cv veya Kv), akışkan uyumluluğu, basınç, sıcaklık ve proses bağlantısıdır. Genellikle katalog ve teknik verilerde, bu değerlerin maksimum ve minimum noktaları listelenir. Seçim yapılırken maksimum seviyenin altında bir değeri sağlayan seçim yapılmalıdır.
SIVI UYGULAMALARDA;
Birçok uygulamada sıvılar sıkıştırılamaz kabul edilir ve vana seçimi yapılırken sadece aşağıdaki faktörler gözönünde bulundurulmalıdır;
Kv = Vananın Akış Katsayısı (Flow Factor)
Q = Akış miktarı (m3/sa)
∆P = Vana boyunca oluşan basınç kaybı (P2 – P1)
P1 = Mutlak Giriş Basıncı (bar)
P2 = Mutlak Çıkış Basıncı (bar)
γ = Akışkanın özgül ağırlığı (kg/dm3)
Örnek Uygulama : Saate 10 m3 su için bir solenoid vana seçilmek istenilmektedir. Suyun özgül ağırlığı 1 kg/dm3 kabul edilmiştir. Vana girişinde manometre üzerinde okunan giriş basınç değeri 3 bar, vana çıkışındaki manometre üzerinde okunan çıkış basıncı değeri ise 1,5 bardır. Hangi ölçüde bir DURAVIS solenoid valf seçmemiz gereklidir?
Sıcaklık, akışkan uyumluluğu (su), basınç değerleri gözönünde bulundurulduğunda genel maksatlı bir uygulama olduğu görülmektedir. Sıvılar için akış denkleminde Kv değerini bulmak için;
Kv değeri minimum 8,16 m3/sa olan bir valf seçilmelidir. DURAVIS ESV 100 serisi normalde kapalı valflerden baktığımızda; ESV 100.04 (3/4″) valfin Kv değeri 7,80 m3/sa tir yani bizim parametrelerimiz için yetersizdir. ESV 100.05 (1″) valfin Kv değeri 10,80 m3/sa tir, dolayısıyla bizim ihtiyacımız olan debi miktarını sağlamaktadır.
Denklemden de görüleceği üzere; ∆P küçüldükçe, Kv değeri yükseleceği unutulmamalıdır. Bu sebeple giriş çıkış basınçları ne kadar doğru ifade edilirse o kadar ekonomik bir seçim yapılmış olunur.
GAZ UYGULAMALARINDA;
Akışkanımız sıkıştırılabilir gazlar veya hava olduğunda ise sıcaklıkta gözönünde bulundurulmalıdır. Ayrıca akışın çıkış basıncının giriş basıncının yarısından büyük mü yoksa küçük mü olduğu önemlidir çünkü buna göre denklem farklılık gösterir. Qn formülleri, 20°C sıcaklık için geçerlidir. (Formüle sıcaklık birimi Kelvin olarak yazılmalıdır.)
Örnek Uygulama: Saate 100 m3 hava için bir solenoid vana seçilmek istenilmektedir. Havanın özgül ağırlığı 1,293 kg/dm3 kabul edilmiştir. Sıcaklık 20°C dir. Vana girişinde manometre üzerinde okunan giriş basınç değeri 6 bar, vana çıkışındaki manometre üzerinde okunan çıkış basıncı değeri ise 5 bardır. Gerekli Kv değeri ne olmalıdır?
P1/2 = 6 / 2 = 3 bar
5 > P1/2 öyleyse kritik olmayan durum dur;
